تألیف و ترجمه: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون



 
مشق شب، تکلیفی است که برای انجام آن نیاز به تمرکز کامل است. هر چند که، میزان متمرکز بودن از یک فرد به فرد دیگر تفاوت دارد. اگر شما در زمره‌ی کسانی هستید که به راحتی تمرکزتان را از دست می‌دهید، زمان آن رسیده نحوه‌ی انجام تکالیفتان را تغییر دهید. مقاله‌ی پیش‌ رو را جهت حفظ تمرکز در انجام به موقع تکالیف مطالعه کرده تا مهارت لازم را کسب کنید.
هرگونه تکلیفی که مقرر شده در خانه انجام شود، می‌تواند مشق شب نامیده شود. برخی از دانش آموزان در کار کلاسی بسیار موفق عمل می‌کنند، درحالی که در زمان انجام مشق شب با مشکل مواجه می‌شوند. این مشکل به دلیل عدم وجود تمرکز است که متأثر از عوامل موجود در خانه که باعث حواس‌ پرتی می‌شوند. جهت افزایش تمرکز در زمان انجام مشق شب و کسب نمره‌های خوب، راه کارهایی وجود دارند که بایستی به کار برده شوند. بیایید، تکنیکهای مناسبی جهت داشتن تمرکز در زمان انجام تکلیف بیابیم تا بتوانید سریعتر تکلیف خود را انجام دهید.

چه کارهایی را انجام ندهید

به نظرم، درست در زمانی که تصمیم می‌گیریم چه کارهایی را نباید انجام دهیم، تعیین کارهایی که باید انجام شود، آسانتر خواهد بود. در ادامه مواردی وجود دارند که می‌توانید در هنگام انجام تکلیف از آنها اجتناب ورزید.
در مکانهایی که نزدیک است به تلویزیون، کامپیوتر یا هر چیزی که باعث حواس پرتی می‌شوند، ننشینید. حتی اگر خاموش باشند، ممکن است دلتان بخواهد تلویزیون را روشن کرده و برای چند دقیقه برنامه‌های آن را تماشا کنید. پس بهتر است تا زمانی که مشغول انجام تکلیف هستید، آنها را دور از چشم خود قرار دهید. با شنیدن صدای زنگ درب، حواستان را پرت نکنید، شخص دیگری می‌تواند درب را باز ‌کند.
هرگز در انجام تکلیف تعلل و سستی نکنید. این کار شما را بیشتر خسته کرده و موجب ایجاد استرس شده که اصلاً خوب نیست. علاوه بر آن تمایل خود را برای انجام تکلیف از دست داده و در نهایت زمان با ارزشتان را از دست می‌دهید. و در آخر از این که تکلیف خود را با وجود داشتن زمان کافی انجام نداده‌اید، پشیمان می‌شوید.
هرگز قسمت سخت مشقتان را برای آخر نگذارید، آن را هرچه زودتر انجام دهید، به این دلیل که به زمان بیشتری برای انجام آن نیاز دارید و ممکن است نتوانید آن را به موقع تمام کنید. به عبارت دیگر، حتی اگر موفق به انجام آن شوید، احتمال این که دچار اشتباه شده و نمره‌های بد بگیرید، بیشتر می‌شود. هم چنین، هرگز سعی نکنید تکلیف نیمه‌ کاره‌ی خود را بین دو فاصله‌ی زمانی یا وقت نهار انجام دهید، به همان علت گفته شده، ممکن است آن را اشتباه انجام داده که مجدداً نمره‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هرگز از دست دیگران رونویسی نکنید چون ممکن است دستتان رو شود و جدای از آن، این راه به نفع شما نیست.
در آخر، زیادی به دنبال راههای مختلف پیدا کردن تمرکز نگردید؛ فقط تکلیفتان را انجام دهید.

چه کارهایی را انجام دهید

اکنون که مطمئن شدید چه کارهایی را نباید انجام دهید، توجه خود را معطوف به کارهایی کنید که بایستی انجام پذیرند تا با تمرکز بیشتر تکلیفتان را به انجام برسانید.
نخست، جای ساکتی را پیدا کنید که به دور از عواملی باشد که موجب حواس ‌پرتی می شوند. گفته می‌شود که طبیعت خلاقیت و تمرکز شما را بیشتر می‌کند، بنا بر این میز خود را در کنار پنجره‌ای قرار دهید که حیاط پشتی از آن دیده شود، با این وجود مطمئن شوید که در بیرون چیزهایی که باعث حواس ‌پرتی می شوند، وجود نداشته باشد.
دوم آن که، وسایل مورد نیازتان را در کنارتان قرار دهید تا مجبور نشوید برای آوردن آنها، بین انجام تکلیفتان وقفه ایجاد شود. طرز نشستن شما هنگامی که مشغول انجام تکلیفتان هستید بسیار مهم است. بایستی به صورت مستقیم بر روی صندلی نشسته و میز در جلو شما قرار گیرد تا خون کافی در سر تا سر بدن جریان داشته باشد. از زیادی راحت بودن (مانند نشستن روی تخت یا لباس راحتی خواب به تن کردن)، بپرهیزید به این دلیل که ممکن است خوابتان بگیرد. اگر در حال حفظ کردن هستید سعی کنید آن را با صدای بلند ادا کنید. این کار تمرکز شما را حفظ کرده و حواستان به چیزهای اطراف پرت نمی‌شود.
برای انجام تکلیفتان بایستی از یک برنامه‌ زمان بندی شده استفاده کنید و آن برنامه را به جدیت دنبال کنید. اگر نسبت به مطلبی دچار استرس شده‌اید و می‌خواهید خارج از برنامه‌ استراحت کنید، آن را در برنامه‌ی زمان بندی شده یاد داشت کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا همراه با جدول زمانی پیش بروید، لیکن در انجام این کار افراط نکنید. ضرب ‌العجل‌هایی را تعیین کرده که نه تنها به اتمام تکالیف خود در سطح مدرسه یا دانشگاه کمک می‌کند، بلکه در کل زندگیتان نیز مثمر ثمر خواهد بود.
در فواصل انجام تکالیف حداقل به مدت10 دقیقه استراحت کنید. با این کار ذهن شما نیروی تازه گرفته و هم از لحاظ ذهنی و هم جسمی احساس آرامش می‌کنید. در طول استراحت از تماشای تلویزیون و انجام بازی خود داری کنید، در عوض، چند آهنگ آرامش بخش گوش کنید. این کار تمرکز شما را برای تکلیف باقی مانده بالا می‌برد.
پیش از شروع مجدد، غذایی میل کنید. خوردن خوراکی‌های سالم در طول انجام تکلیف به شما انرژی داده و حافظه‌تان را تقویت می‌سازد.
از اعضای خانواده بخواهید تا زمانی که مشغول انجام تکلیف هستید، خلوت شما را برهم نزنند.
نهایتاً، از تشویق خود بعد از اتمام تکلیف دریغ نکنید، زیرا جایزه قدر دانی از کار خوب و انگیزه برای ادامه‌ی تلاش است. به کارهایی بپردازید که دوست داشتید در زمان انجام تکلیف آنها را انجام دهید، یا خود را به رستوران مورد علاقه‌تان دعوت کنید.

نکاتی برای والدین

نقش والدین برای کودکان کلاس اول تا پنجم، پر رنگ می‌باشد. این کودکان به راهنمایی‌های ویژه‌ای جهت انجام تکالیف مدرسه‌شان نیاز دارند، به این دلیل که هنوز توانایی برنامه ریزی درسهایشان را ندارند. جدای از توانائی‌شان، آنها در دنیایی از ابزار و اسباب زندگی می‌کنند؛ از اینترنت استفاده می‌کنند، بازی‌های مختلف انجام می‌دهند، از طریق آیپادشان به موسیقی گوش می‌کنند و چه شیطنتهایی که نمی‌کنند. با وجود این همه وسایلی که به راحتی موجب حواس ‌پرتی می‌شوند، این وسایل به سختی توسط کودکان کنار گذاشته و حتی تمرکز برای انجام تکلیف مشکل می‌شود. والدین چه راه کاری می‌توانند اتخاذ کنند تا از عهده‌ی چنین شرایطی برآیند؟ مطمئنم که والدین راه کارهایی برای جلب توجه کودکانشان دارند، هر چند این راه کارها گاهی بسیار دشوار بوده و ممکن است باعث نا امیدی کودکتان شود. از این رو اشتیاق او برای انجام تکلیف از بین رفته و ممکن است عواقب نا خوشایندی در راه پیش رفت تحصیلی‌اش ایجاد نماید. به همین دلیل در اینجا چند نکته آورده شده که می‌تواند در حفظ تمرکز کودکتان مؤثر باشد و به وسیله‌ی آن، کودک نه تنها قادر به انجام تکالیفش بوده، بلکه از عهده‌ی انجام هر وظیفه‌ی دیگری در زندگی برمی‌آید. نخست‌، چنان چه فکر می‌کنید کودکتان به اندازه‌ی کافی بالغ شده که مزایای انجام تکلیف مدرسه را درک کند، بروید و برایش توضیح دهید. در این حالت کارتان آسانتر بوده و او تکلیفش را با اشتیاق انجام خواهد داد.
یک برنامه‌ی زمان بندی شده برای کودکتان طرح‌ ریزی کنید. زمان باید نکته‌ی مهم برنامه باشد. مقرراتی را برای زمان انجام تکلیف قرار دهید تا از حواس پرتی‌های پیش‌آمده جلو گیری کند. در تابستان که تعطیلات کودکان دیگر در زمانهای متفاوتی آغاز می‌گردد، مشکلات حتی می‌تواند بیشتر شود. بهتر است در برنامه‌ ریزی کمی انعطاف‌پذیر بوده و آن را با تغییرات هماهنگ سازید.
نکته‌ی مهم بعدی، برداشتن عواملی است که باعث حواس پرتی می‌شوند. همان طور که پیش از این گفتیم، این عوامل بالقوه باعث از دست رفتن تمرکز کودکان هنگام انجام تکلیف شده و موجب پرداختن به دیگر موضوعات کم اهمیت می‌شوند. نبایستی اجازه دهید تلویزیون، کامپیوتر و بازی‌های ویدئویی حواس کودکتان را برهم زند. درواقع می‌توانید به او قول دهید که به محض تمام شدن تکلیفش با او بازی می‌کنید. اگر چه، می‌توانید به کودکتان اجازه دهید به موسیقی گوش کند، زیرا برخی افراد با گوش کردن به موسیقی، به تمرکز می‌رسند. اجرای برخی آلات موسیقی یا آهنگ‌های کلاسیک در پس ‌زمینه می‌تواند مؤثر باشد.
یک جایزه می‌تواند انگیزه‌های متفاوتی را در کودکتان برای تمرکز در انجام تکالیفش ایجاد کند. اگر چه، نبایستی که این جایزه به رشوه تبدیل شود، زیرا ممکن است کودک عادت کند برای انجام هر تکلیفی انتظار جواب داشته باشد، که به کار گیری این روش اصلاً مناسب نیست. از دادن جایزه‌های نقدی و غیر نقدی خود داری کنید زیرا می‌توانند به راحتی به رشوه تبدیل شوند. در عوض به آنها اطمینان بدهید که زمانی را برای با آنها بودن اختصاص خواهید داد. هم چنین به آنها پیشنهاد دهید که بعد از تمام شدن تکلیفشان می‌توانند در یک زمان مشخص به انجام کارهایی که دوست دارند، بپردازند.
انگیزه فاکتور مهم دیگری است که می‌تواند برای به بود تمرکز کودکتان بسیار مثمر ثمر باشد، و تشویق نقش انگیزشی را برایتان ایفا می‌کند.
قدر دانی حتی در نا چیزترین تلاش کودک، روحیه انگیزشی را در او تقویت می‌کند.
این چند ره نمود، کمک خواهد کرد تا در هنگام انجام تکلیف تمرکز خود را حفظ کنید. به دنبال راه‌هایی باشید که انجام تکالیفتان را جالب‌تر سازد. اگر حق انتخاب دارید، موضوعاتی را برگزینید که انجام تکالیفتان را جالبتر سازد. برای دریافت نکات و راه کارهای بیشتر می‌توانید با معلم، مشاور و یا حتی والدینتان صحبت کنید، به این دلیل که آنها توانایی راهنمایی و حمایت از شما را دارند.